Günümüzde sosyal medya ve dijital içeriklerin de etkisiyle pek çok popüler diyet kısa sürede yaygınlaşıyor. Son zamanlarda geniş kitleler tarafından denenen Carnivore diyeti de bu diyet türlerinden biridir. Oldukça katı ve kısıtlayıcı olmasıyla dikkat çeken Carnivore diyeti yalnızca hayvansal kaynaklı gıdaları içeren, sebze ve meyve gibi bitkisel besinleri dışlayan bir beslenme modelidir. Kırmızı et, beyaz et, balık, yumurta, iç organlar (karaciğer, böbrek gibi), hayvansal yağlar ve isteğe bağlı olarak süt ürünleri diyetin temelini oluşturur. Sebzeler, meyveler, tahıllar, baklagiller, kuruyemişler ve tüm bitkisel gıdalar ise yasaklı gruptadır. Bu diyet karbonhidratları neredeyse tamamen ortadan kaldırarak vücudu ketozis adı verilen bir metabolik duruma sokmayı amaçlar. Ketozis, vücudun enerji için karbonhidratların temel yapı taşı olan glikoz yerine yağları kullanmaya başladığı, yağların keton cisimlerine dönüştürülerek yakıt olarak kullanıldığı bir süreçtir. Peki yalnızca et, yumurta ve hayvansal yağlardan oluşan bu diyet sağlıklı ve uygulanabilir mi? İşte Carnivore diyetinin artıları ve eksileri...
Carnivore diyetinde bitkisel kaynaklı gıdalar tüketilmediğinden, kimi bireylerde sindirim sistemi sorunlarını tetikleyebilen fitat, lektin, gluten, FODMAP gibi bileşenler beslenmeden çıkartılmış olur. Bu sayede irritabl bağırsak sendromu (IBS), SIBO veya gıda intoleransı gibi durumlarda diyetin kısa süreli uygulanması (örneğin 2-4 hafta) semptomların hafiflemesini sağlayabilir.
Karbonhidrat alımı tamamen kesildiğinde veya çok düşük seviyelere çekildiğinde vücut glikojen depolarını boşaltır ve ketozise girer. Enerji için yağ yakımına yönelinmesi hızlı kilo kaybı sağlar. Aynı zamanda yüksek protein alımı sayesinde tokluk artar, metabolizmada geçici bir hızlanma yaşanabilir.
Kan şekeri dalgalanmaları günlük hayatta yorgunluk, odaklanma güçlüğü ve ruh hali değişimlerine neden olabilmektedir. Carnivore diyeti ise karbonhidrat tüketimini sıfırlamayı hedeflediği için kısa vadede kan şekerinin daha dengeli seyretmesini sağlayabilir.
Kısa süreli Carnivore diyeti uygulamalarında keton cisimlerinin bağırsakta antiinflamatuar etki gösterebileceğinden yola çıkarak vücutta inlamasyonun azalacağı düşünülmektedir. Ancak bu etkinin sürdürülebilirliği net değildir.
Bu diyette lif alımı neredeyse sıfırdır. Bağırsak hareketliliği ve yararlı mikroorganizmalar için oldukça önemli olan lifin eksiliği kabızlığı tetikler, bağırsak mikrobiyotasının çeşitliliğini azaltır ve inflamatuar bağırsak hastalığı riskini artırır.
Sebze, meyve, tahıl, baklagil gibi grupların yasaklı olduğu bu diyet C vitamini, folat (B9), tiamin (B1), kalsiyum, magnezyum, iyot gibi vitamin ve minerallerin eksikliğine yol açabilir. Sonucunda bağışıklık sistemi zayıflar, kas krampları, böbrek taşı gibi rahatsızlıklar gelişebilir.
Carnivore diyeti uzun sürede nefes kokusu, halsizlik, baş ağrısı, elektrolit dengesizlikleri, adet düzensizlikleri, kemik yoğunluğunun azalması hatta bağışıklığın düşmesi, inflamatuar ve kardiyovasküler hastalıkların ortaya çıkması gibi ciddi problemlere yol açabilir.
Carnivore diyetinin kim için ya da hangi durum için uygun olabileceğine ve ne kadar süre uygulanacağına kesinlikle uzman bir diyetisyen karar vermelidir. Böylece süreçte vitamin, mineral, lif bakımından oluşacak eksiklikler uygun takviye önerileriyle kapatılabilir. Uzun vadeli sağlık risklerinden de korunulmuş olur. Bu diyetin ancak diyetisyen kontrolünde ve onayında olursa kısa süreli denenebileceği ve sürdürülebilir bir beslenme biçimi olmadığı unutulmamalıdır. Her diyet herkes için uygun değildir. Sizin için en doğru beslenme modeli vücudunuzun ihtiyaçlarına, yaşam tarzınıza ve sağlık durumunuza uygun olan modeldir ve bunu belirleyecek olan uzman bir diyetisyendir.
NELER YAZIYORUZ
